Toestemming en lokalisatie
Toestemming
Generieke functie
Voor het uitwisselen van medische gegevens is het essentieel dat de patiënt expliciete toestemming heeft gegeven om zijn gegevens beschikbaar te stellen aan andere zorgverleners. Dit wordt de generieke functie "Toestemming" genoemd. Daarnaast is het noodzakelijk om te weten bij welke zorgaanbieders de patiënt een medisch dossier heeft om patiëntgegevens te kunnen opvragen. Deze generieke functie wordt "Lokalisatie" genoemd.
Mitz voorziening
Voor beide generieke functies zal de toestemmingsvoorziening Mitz steeds vaker worden gebruikt.
Er is een hybride situatie voor zowel de registratie en controle van toestemmingen als voor lokalisatie. Zorgaanbieders en leveranciers die nog niet zijn overgestapt op Mitz, voeren de registratie en controle van toestemmingen lokaal uit. Binnen AORTA-LSP wordt voor lokalisatie het applicatie component Verwijs Index (VWI) gebruikt. Dit is de huidige situatie voor veel leveranciers en is al langere tijd binnen AORTA-LSP in werking.
In de nabije toekomst zal de gemeenschappelijke voorziening Mitz steeds meer worden gebruikt. Met Mitz kunnen burgers zelf online hun toestemmingskeuzes beheren voor het uitwisselen van medische gegevens tussen zorgaanbieders. De afspraken voor het gebruik van Mitz zijn vastgelegd in het Mitz afsprakenstelsel, dat de rollen, verantwoordelijkheden, en technische, organisatorische en juridische waarborgen voor het vertrouwen in de toestemmingsvoorziening omvat. Deze afspraken zijn te vinden via deze link: Mitz Afsprakenstelsel.
Mitz kan worden gebruikt vanuit meerdere uitwisselingssystemen (US'en). Elk US kan zelf bepalen welke functies en faciliteiten wel of niet worden ondersteund, wat ook geldt voor het LSP.
Mitz t.b.v. Medicatieoverdracht
Bij de implementatie van Medicatieoverdracht is het gebruik van Mitz optioneel. Zorgaanbieders en leveranciers die met Medicatieoverdracht aan de slag gaan, kunnen zelf bepalen of en wanneer zij de toestemmingsvoorziening Mitz willen gebruiken. Als zij voor Mitz kiezen, nemen zij deel aan het Mitz afsprakenstelsel en kunnen zij erop vertrouwen dat de vaststelling van rechtmatige toestemming op een betrouwbare en verantwoorde manier is georganiseerd. Voor sectoren en leveranciers die nog geen voorzieningen voor toestemming hebben geïmplementeerd, biedt Mitz een toekomstbestendige manier om te voldoen aan wet- en regelgeving rondom toestemmingen.
Als Mitz nog niet wordt gebruikt, wordt voor lokalisatie het AORTA-LSP applicatie-component Verwijs Index (VWI) ingezet. Toestemming wordt dan lokaal door de zorgaanbieder vastgelegd in het eigen XIS (zorginformatiesysteem). Ook de controle op de toestemming vindt lokaal plaats in het XIS van de dossierhouder, conform de huidige werkwijze.
Hergebruik toestemmingen
In de afgelopen jaren hebben zorgaanbieders veel toestemmingen van patiënten vastgelegd voor specifieke gegevensuitwisselingen. Deze toestemmingen kunnen vaak opnieuw worden gebruikt om de gegevensuitwisselingen in het Medicatieproces te starten. Voor de vastgelegde toestemmingen vanuit AORTA-LSP geldt:
De door apotheken vastgelegde toestemmingen kunnen worden gebruikt om medicatiegegevens te raadplegen vanuit alle betrokken sectoren. Bij een migratie naar Mitz worden deze toestemmingen opgenomen in het toestemmingenregister van Mitz.
Ook de door huisartsen vastgelegde toestemmingen kunnen worden gebruikt om medicatiegegevens te raadplegen vanuit alle betrokken sectoren. Bij een migratie naar Mitz worden deze toestemmingen eveneens opgenomen in het toestemmingenregister van Mitz.
Belang van toestemmingen
Voor een goede werking van medicatieoverdracht is het essentieel dat de toestemming van de patiënt voldoende is voor de benodigde gegevensuitwisseling. Het doel is dat de patiënt een weloverwogen keuze maakt over deze toestemming, waarbij zorgverleners de patiënt kunnen wijzen op het belang ervan en ondersteuning kunnen bieden bij het registreren van deze toestemmingen.
Voor patiënten die hulp nodig hebben, is de 'Samen naar Mitz'-functionaliteit ontworpen. De werking en implementatie van deze functionaliteit zijn gedetailleerd beschreven in de Mitz documentatie.
Voor digitaal vaardige patiënten is de online Mitz-voorziening beschikbaar via http://mijnmitz.nl , waar zij zelf hun toestemming kunnen registreren.
LET OP: Toestemming geeft alleen aan dat gegevens mogen worden uitgewisseld. Welke specifieke gegevens tussen verschillende zorgverleners mogen worden uitgewisseld, wordt vastgelegd in de Autorisatierichtlijn Medicatieveiligheid.
Afschermen en vrijgeven van patiëntgegevens (in het XIS)
De betrokken Zorgaanbieders met hun XIS systemen kunnen patiëntgegevens afschermen of vrijgeven richting AORTA.
Dit staat verwoord in PvE-eisen GBX.OPV.e4530.1 ‘Afschermen van patiëntgegevens' en GBX.OPV.e4520.2 'Vrijgeven van patiëntgegevens’.
…
patiëntgegevens moeten op verschillende aggregatieniveaus kunnen worden afgeschermd.
De aggregatieniveaus zijn beschreven in de domeinspecificatie waartoe de gegevens behoren.
…
Deze paragraaf vormt hier de genoemde domeinspecificatie.
In samenspraak tussen Nictiz en VZVZ is bepaald dat het gewenste aggregatieniveau voor Medicatieoverdracht het gehele patiëntdossier is.
Het afschermen van afspraken en/of medicamenteuze behandelingen zal leiden tot een verstoord beeld van het medicatieoverzicht en wordt door Nictiz en VZVZ daarom afgeraden.
De XIS-leveranciers hebben de vrijheid om samen met hun gebruikersgroepen hier vulling aan te geven.